Niekiedy przeszłość i wyobrażenia na jej temat determinują to, w jaki sposób człowiek funkcjonuje obecnie. Niekiedy przekonania na temat siebie i rzeczywistości są zniekształcone i mało racjonalne, a co za tym idzie, również negatywnie wpływają na funkcjonowanie. Człowiek jest skomplikowaną istotą i na temat jego psychiki powstała ogromna ilość prac naukowych. W historii psychologii powstało wiele teorii człowieka i czynników, od których uzależniony jest poziom jego funkcjonowania. Fachowa literatura podzieliła człowieka na: wewnątrz-sterownego oraz zewnątrz-sterownego. Powstałe w psychologii terminy są bezpośrednio powiązane z powstaniem psychoterapii oraz nurtów psychoterapeutycznych. Debaty na temat tego, jak duży człowiek ma wpływ na stan swojego zdrowia psychicznego, trwają od bardzo dawna.
Spis treści:
ToggleZwolennikami teorii człowieka wewnątrz-sterownego są zwolennicy psychoterapii poznawczo-behawioralnej. Zakłada ona, że racjonalne myślenie, a co za tym idzie zachowanie (element poznawczy i behawioralny), mogą w ogromnym stopniu przełożyć się na jakość życia. Czynniki wewnętrzne przekładają się na obiektywne życie na zewnątrz, a człowiek jest autonomiczny. Jednym z prekursorów tego nurtu psychoterapii był Albert Ellis. Zdaniem zwolenników nurtu takie spojrzenie na człowieka pozwala mu na odzyskanie poczucia sprawstwa w swoim życiu. Pacjenci gabinetów psychoterapii poznawczo-behawioralnej często otrzymują zadania domowe. Na kolejnych sesjach omawiane są rezultaty wykonanych prac. Dla przykładu osoby, którym doskwiera fobia społeczna, mają za zadanie zgłosić się do przemówienia przed wąskim gronem ludzi na studiach. W ramach zadań domowych osoba ocenia na kartce współczynnik odczuwanego lęku. Świadoma ekspozycja społeczna jest w takim wypadku ważnym elementem pracy psychoterapeutycznej. Racjonalne podejście w nurcie poznawczo-behawioralnym jest trzonem całej terapii. Spotkania z psychoterapeutą trwają zwykle około godziny i odbywają się średnio raz w tygodniu. Psychoterapia poznawczo-behawioralna jest terapią krótkoterminową. Mówi się, że okres pracy w tym nurcie wynosi średnio 2 lata. Jest to terapia skupiona na rozwiązaniach, a pacjent podczas wizyt konsultacyjnych podpisuje kontrakt terapeutyczny. Gdy sesje dobiegną końca, następuje omówienie, w którym podsumowuje się uzyskane rezultaty psychoterapii.
Psychoterapia psychodynamiczna powstała na bazie psychoanalizy. Freudowskie teorie częściowo zostały obalone, natomiast trzon jego myśli, czyli przekonanie o ogromnej roli nieświadomości w życiu człowieka został zachowany. Psychoterapia psychodynamiczna to terapia, która trwa kilka lat. Zwykle poleca się ją osobom z zaburzeniami osobowości. Przeciwwskazaniem do podjęcia pracy w tym nurcie może być skłonność osób do wpadania w psychozę. Pacjenci leczący się psychiatrycznie i przyjmujący duże dawki leków neuroleptycznych mogą również mieć utrudniony wgląd w swoje emocje. Psychoterapeuta w tym nurcie nie przejmuje inicjatywy. Jest osobą, która dużo słucha, a proces terapeutyczny odbywa się poprzez przepracowanie problemów. Obszary wczesnego dzieciństwa, traumy, relacje z ważnymi w przeszłości i obecnie ludźmi są dokładnie omawiane przez pacjenta. Prowadzi on czasami monolog. Terapia tego typu wywodzi się od koncepcji człowieka zewnątrz-sterownego. To znaczy od założenia, że czynniki zewnętrzne, na które nie mamy dużego wpływu, ukształtowały nas. Przykładem może być dysfunkcyjne dzieciństwo. Rolą psychoterapii psychodynamicznej jest stopniowe uświadomienie pacjenta o wpływie na jego życie ważnych zdarzeń i etapów egzystencji. Uświadomienie i omówienie często bardzo trudnych dla niego treści może stanowić swoiste „katharsis”, czyli doprowadzić do uwolnienia emocjonalnego. Psychoterapia psychodynamiczna jest zatem poważnym, długotrwałym procesem dla osób gotowych na podjęcie dużego wysiłku. Proces terapeutyczny często trwa kilka lat i nie jest zalecana częsta zmiana psychoterapeuty. Bardzo ważna, w znaczeniu relacji terapeutycznej jest stabilność i zaufanie.
Psychoterapia Gestalt to nurt, którego prekursorem był Fritz Perls (niemiecki psycholog i psychoterapeuta żydowskiego pochodzenia, który kiedyś zajmował się psychoanalizą). Techniki psychoterapii Gestalt oparte są na tak zwanym dialogu egzystencjalnym pomiędzy pacjentem i terapeutą. Etap ten polega na dogłębnym zrozumieniu pacjenta jako proces egzystencjalny. W dalszej kolejności pacjent uczy się rozpoznawania swoich emocji, sposobów ich powstawania i mechanizmów z nimi związanych. Gestalt podobnie jak nurt psychodynamiczny pozwala pacjentowi uzyskać głęboki wgląd w samego siebie. W psychoterapii Gestalt istnieje pojęcie pola emocjonalnego pacjenta. Sam terapeuta podejmuje wysiłek, aby działać w obrębie wspomnianego pola. Psychoterapia Gestalt należy do nurtu psychologii humanistycznej, której ideą jest, że natura człowieka jest z gruntu dobra. Nie należy zatem jej tłumić, ale stymulować oraz rozwijać. Gestalt obejmuje w zakresie swojego działania elementy filozofii Wschodu, filozofii egzystencjalnej, psychodramy i terapii ciała. Czynnik psychoanalityczny jest wspólnym trzonem psychoterapii psychodynamicznej oraz psychoterapii Gestalt.
Mechanizm uzależnienia był wielokrotnie opisywany w pracach naukowych. Syndom DDA/DDD to znaczy Dorosłych Dzieci Alkoholików i Dorosłych Dzieci z Rodzin Dysfunkcyjnych usłyszało wiele osób. Osoby z syndromem DDA/DDD mogą być podatni na wejście w nałóg. Mogą, choć nie muszą, gdyż rozwój osobowości może przebiegać różnie. Związane jednak z dysfunkcyjnym dzieciństwem wzorce zachowania negatywnie odbijają się na dorosłym życiu. Terapia uzależnień pozwala uświadomić sobie mechanizmy wynikające z choroby, powstrzymać się od sięgania po bodziec, od którego pacjent jest uzależniony oraz dbać o ogólny stan zdrowia psychicznego. Psychoterapia DDA/DDD pozwala przepracować wzorce i uwolnić się negatywnego wpływu toksycznego domu rodzinnego.
Kiedy potrzebna jest psychoterapia, Gdynia nie jest oddalonym miastem i masz czas na cotygodniowe sesje to psycholog, psychoterapeuta i terapeuta uzależnień Paweł Bejm jest specjalistą, który Ci pomoże. Psychoterapia, którą prowadzi, w dużej mierze opiera się na pracy z osobami uzależnionymi. Paweł Bejm zdobył doświadczenie, pracując w ośrodku leczenia uzależnień, poradni oraz oddziale dziennym. Oferta psychoterapeutyczna obejmuje wizytę konsultacyjną, terapię DDA/DDD, terapię współuzależnienia, terapię uzależnień oraz psychoterapię indywidualną. Spotkania w ramach tej ostatniej odbywają się cotygodniowo, a każda z sesji trwa 50 minut. Celem spotkań z psychoterapeutą jest w tym wypadku znalezienie alternatywnych sposobów radzenia sobie z sytuacjami, które do tej pory dostarczały trudności. Paweł Bejm jest psychoterapeutą humanistycznym. Autentyczność i wiara w ludzki potencjał są nieodłącznym elementem pracy tego psychoterapeuty. Psychoterapia w tym gabinecie rozpoczyna się od wizyty konsultacyjnej. W jej trakcie przeprowadzony zostaje wywiad ze zgłaszającą się osobą. Problemy są diagnozowane, przeżywane trudności omawiane, a psychoterapeuta zapoznaje się z obecną sytuacją życiową. Po tym etapie konsultacji określa się możliwe do osiągnięcia cele psychoterapii. Ilość sesji terapeutycznych oraz długość trwania całej terapii uzależniona jest stanu osoby zgłaszającej się oraz ilości jej problemów. W gabinecie psychoterapeuty często pojawiają się osoby zmagające się z zaburzeniami lękowymi i nerwicowymi, zaburzeniami nastroju, stanami depresyjnymi, przewlekłym i ostrym stresem, życiowym kryzysem, depresją i żałobą, kryzysem na skutek nagłej i niespodziewanej zmiany życiowej, brakiem zadowolenia z życia i wieloma innymi problemami, które można skutecznie rozwiązać.