Wenus – najbliższa Ziemi planeta

Wenus – druga planeta od Słońca i szósta w Układzie Słonecznym pod względem wielkości i masy. Żadna planeta nie zbliża się do Ziemi bardziej niż Wenus; w swojej najbliższej odległości jest najbliższym dużym ciałem do Ziemi poza Księżycem. Ponieważ orbita Wenus znajduje się bliżej Słońca niż ziemska, planeta jest zawsze mniej więcej w tym samym kierunku na niebie co Słońce i może być widoczna tylko w godzinach bliskich wschodu lub zachodu Słońca. Kiedy jest widoczna, jest najbardziej błyszczącą planetą na niebie. Wenus jest oznaczana symbolem ♀.

Wenus – podstawowe informacje

Wenus była jedną z pięciu planet – Merkurego, Marsa, Jowisza, Saturna i Uranu – znanych w czasach starożytnych. Jej pojawienie się zostało odnotowane przez Babilończyków, którzy utożsamiali ją z boginią Isztar, około 3000 lat p.n.e., a także jest ona wymieniana w zapisach astronomicznych innych starożytnych cywilizacji, w tym Chin, Ameryki Środkowej, Egiptu i Grecji. Podobnie jak planeta Merkury, Wenus była znana w starożytnej Grecji pod dwoma różnymi nazwami – Fosfor (patrz Lucyfer), gdy pojawiała się jako gwiazda poranna i Hesperus, gdy pojawiała się jako gwiazda wieczorna. Jej współczesna nazwa pochodzi od rzymskiej bogini miłości i piękna (greckim odpowiednikiem jest Afrodyta), być może z powodu świetlistego, przypominającego klejnot wyglądu planety.

Wenus została nazwana bliźniaczką Ziemi ze względu na podobieństwa w ich masie, rozmiarach i gęstości, a także podobne względne położenie w Układzie Słonecznym. Ponieważ prawdopodobnie uformowały się w mgławicy słonecznej z tego samego rodzaju skalnych bloków, prawdopodobnie mają również podobny ogólny skład chemiczny. Wczesne teleskopowe obserwacje planety ujawniły wieczną zasłonę chmur, sugerując istnienie znaczącej atmosfery i prowadząc do popularnych spekulacji, że Wenus była ciepłym, wilgotnym światem, być może podobnym do Ziemi w jej prehistorycznym wieku bagnistych lasów i obfitego życia. Naukowcy wiedzą jednak, że Wenus i Ziemia rozwinęły warunki powierzchniowe, które nie mogłyby być bardziej różne. Wenus jest niewiarygodnie gorącym, suchym i w inny sposób nieprzyjaznym światem, który prawdopodobnie nigdy nie podtrzymałby życia, jakie znamy. Jednym z głównych celów naukowców badających Wenus jest zrozumienie, w jaki sposób powstały jej surowe warunki, co może stanowić ważny wgląd w przyczyny zmian środowiskowych na Ziemi.

Planeta Wenus – ciekawostki

Wenus to druga co do wielkości planeta Układu Słonecznego i jest nazywana „matką Ziemi”. Jest tak podobna do Ziemi, że naukowcy przez długi czas uważali, że mogły one kiedyś kolidować. Obecnie wiadomo, że Wenus ma około 4,5 mld lat, czyli około 600 mln lat mniej niż Ziemia. Wenus jest nazywana „matką Ziemi”, ponieważ jest podobna do Ziemi pod względem rozmiarów i masy. Jednakże jest również bardzo różna od Ziemi pod względem atmosfery i środowiska.

Wenus ma atmosferę, która jest bardzo gęsta i składa się głównie z dwutlenku węgla. Jest tak gęsta, że ciśnienie na jej powierzchni jest około 90 razy większe niż na Ziemi. Temperatura na Wenus jest również bardzo wysoka – około 462°C. Wenus ma także bardzo różne środowisko niż Ziemia. Powierzchnia Wenus jest pokryta kraterami, które są spowodowane przez uderzenia meteorów. Atmosfera Wenus jest tak gęsta, że promienie słoneczne nie mogą przenikać do jej powierzchni. Dlatego też jest bardzo ciemna i ma bardzo niski poziom oświetlenia.

Informacje o planecie Wenus

średnia odległość od Słońca 108 209 475 km (0,72 AU)

oscylacji orbity 0,007

nachylenie orbity do ekliptyki 3,4 °

venusjański rok (obrotowa periodu bocznego) 224,7 dni

ziemskie maksymalna wizualna jasność -4,6

średni synodiczny okres * 584 dni

ziemskie średnia prędkość orbitalna 35 km / sek

promień (średnia) 6 051,8 km

powierzchnia 4,6 × 10⁸ km2

masa 4,87 × 10²⁴ kg

gęstość średnia 5,24 g / cm³

średnia przyspieszenie grawitacyjne 887 cm / sec²

prędkość ucieczki 10,4 km / sek

okres obrotu (venusjański dzień boczny) 243 dni ziemskie (retrogradacja)

venusjański średni dzień słoneczny 116,8 dni

ziemskie nachylenie równika do orbity 177,3 °

skład atmosfery dwutlenek węgla, 96%; azotu molekularnego, 3,5%; woda, 0,02%; śladowe ilości tlenku węgla, tlenu molekularnego, dwutlenku siarki, chlorowodorku wodoru i innych gazów

średnia temperatura powierzchni 737 K (867 ° F, 464 ° C)

ciśnienie powierzchni na średnim promieniu 95 bary

średnia temperatura chmury wizualne ok. 230 K (−46 ° F, −43 ° C)

liczba znanych księżyców – brak

Podstawowe dane astronomiczne na temat planety Wenus

Oglądana przez teleskop planeta Wenus prezentuje jasną, żółtawo-białą, prawie bez cech powierzchnię obserwatorowi. Jej zaciemniony wygląd wynika z tego, że powierzchnia planety jest ukryta przed wzrokiem przez ciągłą i stałą warstwę chmur. Cechy w chmurach trudno jest zauważyć w świetle widzialnym.

Orbita Wenus wokół Słońca ma średnią odległość 108 milionów km (67 milionów mil), co stanowi około 0,7 razy odległości Ziemi od Słońca. Ma najmniej eliptyczną orbitę spośród wszystkich planet, z odchyleniem od idealnego koła wynoszącym zaledwie 1 część na 150. W konsekwencji odległości w peryhelium i aphelium (czyli kiedy jest najbliżej i najdalej od Słońca) niewiele różnią się od średniej odległości. Okres jej orbitowania, czyli długość wenusjańskiego roku, wynosi 224,7 dnia ziemskiego. Ponieważ Wenus i Ziemia obracają się wokół Słońca, odległość między nimi zmienia się od minimum około 42 milionów km (26 milionów mil) do maksimum około 257 milionów km (160 milionów mil). Ponieważ orbita Wenus leży wewnątrz orbity Ziemi, planeta wykazuje fazy podobne do tych Księżyca widzianego z Ziemi.

W rzeczywistości odkrycie tych faz przez włoskiego naukowca Galileusza w 1610 roku było jednym z najważniejszych w dziejach astronomii. W czasach Galileusza panujący model wszechświata oparty był na twierdzeniu przez greckiego astronoma Ptolemeusza prawie 1500 lat wcześniej, że wszystkie obiekty niebieskie krążą wokół Ziemi. Obserwacja faz Wenus była sprzeczna z tym modelem, ale zgodna z pomysłem polskiego astronoma Mikołaja Kopernika, że system słoneczny jest w centrum Słońca. Obserwacja Galileusza faz Wenus stanowiła pierwszą bezpośrednią obserwację dowodu na teorię kopernikańską.

Atmosfera na planecie Wenus

Wenus ma najbardziej masywną atmosferę spośród planet lądowych, do których należą Merkury, Ziemia i Mars. Jej gazowa otoczka składa się z ponad 96 procent dwutlenku węgla i 3,5 procent azotu cząsteczkowego. Obecne są śladowe ilości innych gazów, w tym tlenku węgla, dwutlenku siarki, pary wodnej, argonu i helu. Ciśnienie atmosferyczne na powierzchni planety zmienia się wraz z wysokością powierzchni; na wysokości średniego promienia planety wynosi ono około 95 barów, czyli 95 razy więcej niż ciśnienie atmosferyczne na powierzchni Ziemi. Jest to takie samo ciśnienie, jakie występuje na głębokości około 1 km (0,6 mili) w ziemskich oceanach.

Górna atmosfera Wenus rozciąga się od obrzeży przestrzeni kosmicznej do około 100 km (60 mil) nad powierzchnią. Tam temperatura zmienia się znacząco, osiągając maksimum około 300-310 kelwinów (K; 80-98 °F, 27-37 °C) w ciągu dnia i spadając do minimum 100-130 K (-280 do -226 °F, -173 do -143 °C) w nocy. Na wysokości około 125 km (78 mil) nad powierzchnią znajduje się bardzo zimna warstwa o temperaturze około 100 K. W środkowej atmosferze temperatura rośnie płynnie wraz z wysokością, od około 173 K (-148 °F, -100 °C) na wysokości 100 km nad powierzchnią do około 263 K (14 °F, -10 °C) na szczycie ciągłego pokładu chmur, który leży na wysokości ponad 60 km (37 mil). Poniżej wierzchołków chmur temperatura nadal gwałtownie wzrasta w niższej atmosferze, lub troposferze, osiągając 737 K (867 °F, 464 °C) na powierzchni przy średnim promieniu planety. Temperatura ta jest wyższa niż temperatura topnienia ołowiu lub cynku.

Pochodzenie i inne nazwy planety Wenus

Jedna z bliższych nam planet – Wenus – jest nazywana „matką Ziemi”. Podobna do naszej, jest ona najbardziej zbliżona do Słońca ze wszystkich planet Układu Słonecznego. Pod względem średnicy i gęstości jest ona także najbardziej podobna do Ziemi. Najbliższa Ziemi ze wszystkich planet, Wenus ma atmosferę, która jest bardzo gęsta i silnie rozgrzana. Nazwa Wenus pochodzi od rzymskiej bogini miłości i piękna. Inne nazwy tej planety to:

Aphrodite (gr. bogini miłości i piękna)

Hespera (gr. bogini wieczoru)

Lucifer (łac. duch anioła)

Vesper (łac. wieczór)

Cyty (gr. żona Kronosa)

Wenus jest nazywana „matką Ziemi”, ponieważ jest najbardziej podobna do naszej planety ze wszystkich planet w Układzie Słonecznym. Jest także najbliższa Ziemi ze wszystkich planet.

Filmy o planecie Wenus

Misje badawcze na Wenus: Pioneer Venus, Venera i Magellan

Misja Pioneer Venus była pierwszą amerykańską misją mającą na celu zbadanie Wenus. Składała się z dwóch sond: Orbiter i Multiprobe, które zostały wystrzelone w 1978 roku. Orbiter krążył wokół Wenus, dostarczając cennych danych na temat atmosfery i powierzchni planety. Multiprobe natomiast składał się z kilku małych sond, które wnikały w atmosferę Wenus, badając jej skład chemiczny i warunki pogodowe. Misja ta pozwoliła na zrozumienie struktury atmosfery Wenus i jej dynamicznych procesów.

Misje Venera, prowadzone przez Związek Radziecki, były pierwszymi misjami, które wylądowały na powierzchni Wenus i przesłały zdjęcia z jej powierzchni. Venera 7, wystrzelona w 1970 roku, była pierwszą sondą, która przesłała dane z powierzchni innej planety. Kolejne misje Venera, takie jak Venera 9 i 10, dostarczyły pierwszych czarno-białych zdjęć powierzchni Wenus, ukazując jej skalisty i wulkaniczny krajobraz. Misje te były przełomowe, ponieważ potwierdziły, że powierzchnia Wenus jest ekstremalnie gorąca i nieprzyjazna dla życia.

Misja Magellan, przeprowadzona przez NASA w 1989 roku, była jedną z najważniejszych misji badawczych Wenus. Sonda Magellan używała radaru do mapowania powierzchni Wenus z niezwykłą dokładnością. Dzięki tej misji odkryto, że powierzchnia Wenus jest pokryta ogromnymi wulkanami, rozległymi równinami i skomplikowanymi formacjami geologicznymi. Misja Magellan dostarczyła również dowodów na obecność aktywności wulkanicznej, co sugeruje, że Wenus jest geologicznie aktywna.

Rotacja Wenus: Dziwne zachowanie planety

Wenus ma jedno z najbardziej nietypowych ruchów obrotowych w Układzie Słonecznym. Rotacja Wenus jest odwrotna w porównaniu do większości planet, co oznacza, że obraca się w przeciwnym kierunku do swojej orbity wokół Słońca. Jest to tak zwana rotacja wsteczna. Dodatkowo, rotacja Wenus jest niezwykle powolna – jeden pełny obrót wokół własnej osi zajmuje jej aż 243 dni ziemskich, co jest dłuższe niż jej rok orbitalny, który trwa 225 dni ziemskich.

Ten nietypowy ruch obrotowy ma wiele konsekwencji dla warunków panujących na Wenus. Na przykład, dzień słoneczny na Wenus (czas od jednego wschodu Słońca do kolejnego) trwa około 117 dni ziemskich. Powoduje to, że jedna strona planety jest narażona na długotrwałe ogrzewanie, podczas gdy druga pozostaje w ciemności przez równie długi czas.

Porównanie Wenus i Ziemi: Bliźniacze planety?

Wenus i Ziemia często nazywane są bliźniaczymi planetami ze względu na ich podobne rozmiary, masy i skład chemiczny. Obie planety mają podobną średnicę – Wenus ma około 95% średnicy Ziemi. Ich masy są również zbliżone, a gęstości wskazują na podobny skład wnętrza, z dominacją żelaza i krzemu.

Jednak mimo tych podobieństw, warunki na Wenus są skrajnie różne od tych na Ziemi. Atmosfera Wenus jest niezwykle gęsta i składa się głównie z dwutlenku węgla, z śladowymi ilościami azotu i innych gazów. Ciśnienie atmosferyczne na powierzchni Wenus jest około 92 razy większe niż na Ziemi, co odpowiada ciśnieniu na głębokości 900 metrów pod wodą. Temperatura na powierzchni Wenus osiąga około 465°C, co jest wystarczające, aby stopić ołów. Te ekstremalne warunki sprawiają, że Wenus jest jednym z najbardziej nieprzyjaznych miejsc w Układzie Słonecznym.

Tajemnice ukryte w chmurach Wenus

Chmury Wenus są jednym z najbardziej zagadkowych elementów tej planety. Atmosfera Wenus jest niezwykle gęsta i składa się głównie z dwutlenku węgla, ale to właśnie chmury zawierające kwas siarkowy przyciągają największą uwagę. Te gęste chmury unoszą się na wysokościach od 45 do 70 kilometrów nad powierzchnią planety i są odpowiedzialne za silny efekt cieplarniany, który podnosi temperaturę powierzchni do ekstremalnych poziomów.

Chmury te są tak gęste, że całkowicie blokują widok na powierzchnię z przestrzeni kosmicznej, co sprawia, że mapowanie planety jest niezwykle trudne. Wiele pytań dotyczących ich składu, dynamiki i wpływu na klimat Wenus pozostaje bez odpowiedzi. Misje badawcze, takie jak Pioneer Venus i Magellan, dostarczyły pewnych danych, ale nadal wiele aspektów atmosfery Wenus pozostaje nieznanych. Wysoka zawartość kwasu siarkowego w chmurach sprawia, że atmosfera Wenus jest jednym z najbardziej agresywnych środowisk w Układzie Słonecznym.

Hipotezy dotyczące możliwości życia na Wenus

Jednym z najbardziej fascynujących pytań dotyczących Wenus jest możliwość istnienia życia w jej atmosferze. Pomimo ekstremalnych warunków panujących na powierzchni, niektóre warstwy atmosfery Wenus mogą oferować warunki bardziej sprzyjające życiu. Na wysokości około 50 kilometrów nad powierzchnią, temperatura i ciśnienie są bardziej zbliżone do ziemskich, co prowadzi do spekulacji, że mikroorganizmy mogłyby przetrwać w tych warstwach chmur.

Hipotezy te zyskały na znaczeniu po odkryciu fosfiny w atmosferze Wenus w 2020 roku, gazu, który na Ziemi jest produkowany głównie przez mikroorganizmy beztlenowe. Chociaż wyniki te są kontrowersyjne i wymagają dalszych badań, otwierają one nowe możliwości w poszukiwaniu życia pozaziemskiego. Niektóre badania sugerują, że mikroorganizmy mogłyby przetrwać w kroplach kwasu siarkowego, co czyni Wenus jednym z kluczowych miejsc do poszukiwania życia w Układzie Słonecznym.

Przyszłe misje i badania Wenus

W ostatnich latach Wenus zyskała na znaczeniu jako cel dla przyszłych misji badawczych. Planowane misje mają na celu zgłębianie tajemnic atmosfery, powierzchni i potencjalnych śladów życia na planecie. NASA ogłosiła dwie nowe misje: DAVINCI+ i VERITAS, które mają zostać wystrzelone w najbliższych latach.

Misja DAVINCI+ (Deep Atmosphere Venus Investigation of Noble gases, Chemistry, and Imaging) ma na celu zbadanie składu atmosfery Wenus, ze szczególnym uwzględnieniem gazów szlachetnych i innych pierwiastków, które mogą dostarczyć informacji na temat historii atmosfery planety. Sonda DAVINCI+ ma również dostarczyć wysokiej jakości zdjęcia powierzchni Wenus.

Misja VERITAS (Venus Emissivity, Radio Science, InSAR, Topography, and Spectroscopy) będzie miała na celu mapowanie powierzchni Wenus za pomocą radarów i spektrometrów. Misja ta ma dostarczyć szczegółowych danych na temat geologii Wenus, w tym dowodów na aktywność wulkaniczną i tektoniczną.

Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) również planuje misję EnVision, która będzie analizować powierzchnię i atmosferę Wenus za pomocą zaawansowanych instrumentów radarowych. EnVision ma na celu zrozumienie ewolucji geologicznej Wenus i jej aktywności wulkanicznej.

Podsumowanie informacji o planecie Wenus

Wenus, często nazywana bliźniaczą planetą Ziemi, kryje wiele fascynujących tajemnic. Od misji badawczych takich jak Pioneer Venus, Venera i Magellan, po dziwną rotację i ekstremalne warunki atmosferyczne, Wenus wciąż pozostaje obiektem intensywnych badań naukowych. Pomimo wielu podobieństw do Ziemi, jej skrajnie różne warunki i gęsta atmosfera pełna kwasu siarkowego stanowią wyzwanie dla naukowców. Porównania z Ziemią oraz przyszłe misje i badania mogą dostarczyć nowych odpowiedzi na pytania dotyczące tej tajemniczej planety.

Źródła:

1. „Venus Revealed: A New Look Below The Clouds Of Our Mysterious Twin Planet” – David Grinspoon
2. „Venus” – William Sheehan and Sanjay Shridhar Limaye
3. „Everyone’s Guide To Venus” – Roselle Garland
4. „The Secrets Of Venus” – Emma Carlson Berne
5. „The Scientific Exploration Of Venus” – Fredric Taylor